ปรมสลฺเลขภาวปฺปตฺตา หิ ตทา โพธิสตฺตสฺส กายกมฺมปาริสุทฺธิ , ตถา วจีกมฺมาทิปาริสุทฺธิ, ยโต มาโร รนฺธคเวสี หุตฺวา ฉพฺพสฺสานิ นิรนฺตรํ อนุพนฺโธ อนฺตรํ น ลภติฯ เตนาห –

‘‘สตฺต วสฺสานิ ภควนฺตํ, อนุพนฺธิํ ปทาปทํ;

โอตารํ นาธิคจฺฉิสฺสํ, สมฺพุทฺธสฺส สตีมโต’’ติฯ (สุ. นิ. 448);

ภิยฺโยติ อธิกํ สวิเสสํ, อุปรูปริ วาฯ ภีตตสิตา ภยูปทฺทเวน ฉมฺภิตสรีรา หฏฺฐโลมา โหนฺติ, อภีตาตสิตา ปน ภยูปทฺทวาภาวโต อหฏฺฐโลมา เขเมน โสตฺถินา ติฏฺฐนฺตีติ เตสํ เขมปฺปตฺติ โสตฺถิภาโว วา ปนฺนโลมตาย ปากโฏ โหตีติ ปาฬิยํ ‘‘ปลฺโลม’’นฺติ วุตฺตํฯ เตนาห ‘‘ปนฺนโลมต’’นฺติอาทิฯ เอตฺถ จ ภิยฺโย ปลฺโลมมาปาทิํ อรญฺเญ วิหารายาติ ปฏิญฺญานิทฺเทโสฯ ปริสุทฺธกายกมฺมนฺโตหมสฺมีติ เหตุทสฺสนํฯ ‘‘เย หิ โว อริยา’’ติ สทิสูทาหรณทสฺสนํฯ เย โข เกจิ สมณา วา พฺราหฺมณา วาติ วิสทิสูทาหรณทสฺสนํฯ เสสานิ อนฺวยพฺยติเรกวิภาวนานีติ ทฏฺฐพฺพนฺติ อยเมตฺถ ยุตฺติวิภาวนาฯ อิมินา นเยน เสสวาเรสุปิ ยุตฺติวิภาวนา เวทิตพฺพาฯ

กายกมฺมนฺตวารกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

วจีกมฺมนฺตวาราทิกถาวณฺณนา

[36] อปริสุทฺเธน มุสาวาทาทินาติ เอตฺถ ยํ วตฺตพฺพํ, ตํ เหฏฺฐา วุตฺตนยเมวฯ อาทิ-สทฺเทน ปน สงฺคหิตํ เตสญฺจ มุสาวาทาทีนํ ปวตฺติเภทํ ภยเภรวาวฺหานมุเขน ทสฺเสตุํ ‘‘กถ’’นฺติอาทิ วุตฺตํฯ ตตฺถ ยํ วตฺตพฺพํ, ตํ เหฏฺฐา วุตฺตเมวฯ

ภณฺเฑสูติ สวิญฺญาณกาวิญฺญาณเกสุ ภณฺเฑสุฯ อุปฺปาเทตฺวาติ อตฺตโน ปริณามวเสน อภิชฺฌาสงฺขาตํ วิสมโลภํ อุปฺปาเทตฺวาฯ กุชฺฌิตฺวาติ วินาสจินฺตาวเสน ปรสฺส กุชฺฌิตฺวาฯ เอวญฺหิ เนสํ ‘‘เยสํ อปรชฺฌิมฺหา, เต อิทานิ อนุพนฺธิตฺวา’’ติอาทินา ปจฺฉา อาสงฺกุปฺปตฺติ สิยาฯ